Blootstelling aan kwartsstof

Algemene informatie

Kwartsstof is heel fijn stof, dat niet of nauwelijks te zien is. Het bestaat uit zeer kleine, onoplosbare stofdeeltjes, die diep in de longen terechtkomen. Kwarts zit in zand en de meeste natuurlijke gesteenten, dus in veel bouwmaterialen. Bij de bewerking van kwartshoudend materiaal, zoals beton zagen, sleuven frezen in bouwblokken en stenen en tegels doorslijpen, komt kwartsstof vrij.

Materiaal wordt als kwartshoudend gezien als het voor meer dan 1,5 procent uit kwarts bestaat. Het kwartsgehalte verschilt per soort (natuur)steen of samengesteld bouwmateriaal. Voorbeelden van materialen met een hoog kwartsgehalte zijn:

• zandsteen (50-90 procent)
• kalkzandsteen (30-83 procent)
• cellenbeton (12-44 procent)
• betonsteen (23-40 procent)

Hoe hoger het kwartsgehalte van het materiaal, hoe hoger de concentratie kwartsstof die bij bewerking vrijkomt.

Diep in de longen kunnen de kwartsstofdeeltjes bindweefselvorming veroorzaken. Dit wordt longfibrose of stoflongen (ook wel silicose) genoemd. Kwarts is opgenomen in de lijst van kankerverwekkende stoffen. Blootstelling eraan kan longkanker veroorzaken.

Normen en wetgeving

Voor kwartsstof geldt een wettelijke grenswaarde van 0,075 mg/m3. Als onderdeel of actiepunt in de RI&E laat u de blootstelling aan kwartsstof inventariseren.

Maatregelen

• Kies het minst schadelijke materiaal.
• Kies een werkmethode die zorgt voor de minste stofvorming.
• Gebruik gereedschap met afzuiging en/of watertoevoer.
• Zorg voor voldoende ventilatie en een schone werkruimte.
• Voer werkzaamheden waarbij kwartsstof vrijkomt uit in een aparte ruimte en zorg voor taakroulatie.
• Maak gebruik van adembescherming.
• Geef voorlichting en instructie over kwartsstof en de preventieve maatregelen om blootstelling te voorkomen.