Persoonlijke beschermingsmiddelen

Algemene informatie

Bij werkzaamheden in praktijklokalen, maar ook bij algemene werkzaamheden zoals schoonmaak en onderhoud, loopt u uiteenlopende risico’s. Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) kunnen deze (helpen) voorkomen. Welke PBM u moet dragen, hangt af van het soort werkzaamheden en/of de eigenschappen van de gebruikte gevaarlijke stoffen.

Veel gebruikte PBM zijn: veiligheidskleding, -schoenen, -brillen en -handschoenen, gehoorbescherming en stofmaskers.

Volgens de Arbeidshygiënische strategie is het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen het laatste niveau van bescherming. Dit betekent dat u eerst naar andere maatregelen moet kijken voordat u PBM mag gebruiken. Toch valt bij sommige werkzaamheden niet aan het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen te ontkomen.

Een werkgever moet persoonlijke beschermingsmiddelen gratis ter beschikking stellen voor die activiteiten waarvan de risico’s niet op een ander manier kunnen worden bestreden. Daarbij moeten duidelijke afspraken worden gemaakt over:

  • aanschaf
  • verstrekking
  • voorlichting en instructie
  • toezicht
  • periodieke controle
  • vervanging
  • onderhoud
  • reiniging

In sommige situaties kan het gebruik van PBM zelf een risico opleveren en mag het PBM niet gebruikt worden. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van handschoenen bij het werken met een zaagtafel om te voorkomen dat men splinters in de handen krijgt. Het risico bestaat dat het zaagblad de handschoen en de hand grijpt. Dit dient in de voorlichting en instructie te worden meegenomen.

 

Normen en wetgeving

  • Op de werkplek is met pictogrammen op de machine en/of op de aanwezige werkinstructie aangegeven welke PBM gedragen moeten worden met pictogrammen. Zie ook de instructiekaarten van veelvoorkomende machines.
  • In het geval van gevaarlijke stoffen is, voordat u met de stof gaat werken, op grond van het veiligheidsinformatieblad zie bepaald welke PBM u moet dragen
  • Medewerkers en studenten zijn voorzien van adequate voorlichting en instructie omtrent het gebruik van PBM.
  • Medewerkers en leerlingen worden aangesproken op het gebruik van de juiste PBM, zo nodig stelt u een sanctiebeleid op.
  • Arbobesluit hoofdstuk 8: Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheids- en gezondheidssignalering.
  • Arbobesluit artikel 4.4 Gevaarlijke stoffen/Arbeidshygiënische strategie.
  • Arbobesluit artikel 4.10d: Gevaarlijke stoffen/Bijzondere bepalingen inzake voorlichting en onderricht.
  • Arbobesluit artikel 6.8: Fysische factoren/Maatregelen ter voorkoming of beperking van de blootstelling.
  • Arbobesluit artikel 6.11: Fysische factoren/Voorlichting en onderricht.
  • Arbobesluit artikel 6.12: Fysische factoren/Straling toestellen.
  • Artikel Arbobesluit artikel 8.1: Persoonlijke beschermingsmiddelen/Algemene vereisten persoonlijk beschermingsmiddel.
  • Arbobesluit artikel 8.2: Persoonlijke beschermingsmiddelen/Keuze persoonlijk beschermingsmiddel.
  • Arbobesluit artikel 8.3: Persoonlijke beschermingsmiddelen/Beschikbaarheid en gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen.
  • Arbobesluit artikel 9.1: Verplichtingen, strafbare feiten, overtredingen, bestuursrechtelijke bepalingen en overgangs- en slotbepalingen/Aanduiding normadressaten van de bij of krachtens dit besluit vastgestelde verplichtingen/verplichtingen van de werkgever.
  • Arbobesluit artikel 9.2: Verplichtingen, strafbare feiten, overtredingen, bestuursrechtelijke bepalingen en overgangs- en slotbepalingen/Aanduiding normadressaten van de bij of krachtens dit besluit vastgestelde verplichtingen/verplichtingen van de werkgever bij plaats onafhankelijke arbeid.
  • Arbobesluit artikel 9.3: Verplichtingen, strafbare feiten, overtredingen, bestuursrechtelijke bepalingen en overgangs- en slotbepalingen/Aanduiding normadressaten van de bij of krachtens dit besluit vastgestelde verplichtingen/verplichtingen van de werknemer.
  • Warenwetbesluit persoonlijke beschermingsmiddelen.

 

Maatregelen

1: Inzicht

2: Instructie

  • In de werkinstructies bij de machines en gevaarlijke werkzaamheden is aangegeven welke PBM u moet gebruiken.
  • Op of nabij de toegangsdeur van het praktijklokaal is met pictogrammen aangegeven welke PBM standaard gedragen moeten worden.
  • Op de werkplek is met pictogrammen aangegeven welke aanvullende PBM gedragen moeten worden.

3: Beleid

  • Binnen de organisatie heeft u een beleid voor persoonlijke beschermingsmiddelen opgesteld. Hierin moet het volgende aan de orde te komen:
    • verstrekking en gebruik van PBM;
    • voorlichting over het gebruik;
    • toezicht op het gebruik;
    • controle en onderhoud van PBM;
    • het sanctiebeleid.
  • De juiste PBM moet aanwezig zijn op de werkplek. Hierbij is het van belang dat de PBM zelf geen risico’s veroorzaken.
  • Zowel medewerkers als leerlingen zijn aanspreekbaar op het juiste gebruik van PBM.

De thema’s van de arbocatalogus

Administratieve werkplekken en beeldschermwerk

Arbeidsomstandig­heden beleid en organisatie

Bedrijfshulpverlening

Biologische agentia

Geluid

Gevaarlijke stoffen

Inrichtingseisen gebouw

Machineveiligheid en arbeidsmiddelen

Ongevallenregistratie

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Praktijklokalen

Sociale veiligheid

Toezicht en instructie

Verzuim en re-integratie

Werkdruk